Αυτό είναι το ρητό του πεζικού, του σώματος που πρωταγωνιστεί στους πολέμους από τα παλαιά μέχρι και τα σύγχρονα έτη. Η Δόξα αποκτάται με την αυτοθυσία και την τόλμη, κερδίζεται με το τυφέκιο και τη σπάθη, απ' αυτούς που έχουν στο έπακρο τις ηθικές δυνάμεις και τις απαραίτητες γνώσεις, μετά από μελέτη και άσκηση. Εδραιώνεται με το αίμα της στρατιάς των νεκρών του Πεζικού, που συμβολίζεται στο έμβλημα με το κόκκινο φόντο. Από την άλλη, η αρετή αποτελεί το κόσμημα των γενναίων, εκδηλωνόμενη με την ηθική, το δίκαιο, την τιμιότητα, την καλοσύνη και το σεβασμό των αντιπάλων. Ολοκληρώνεται με την υλοποίηση του συμβολισμού της λυχνίας, δηλαδή την πίστη στο Θεό και την απόδοση τιμής στους νεκρούς.Το κόκκινο χρώμα στο έμβλημα του Πεζικού συμβολίζει το αίμα των ανδρών του Πεζικού που θυσιάστηκαν στους αγώνες του έθνους.
Κατά την αρχαιότητα το Πεζικό αποτελούσε τη βάση του Στρατού. Οπλισμένο με αμυντικά και επιθετικά όπλα, διεξήγαγε τον αγώνα με την κίνηση και την ισχυρή κρούση. Γι’ αυτό το λόγο διατηρούσε πολύ πυκνούς και μαζικούς σχηματισμούς ώστε να έχει ισχυρή δύναμη κρούσεως. Τον κύριο όγκο κρούσεως αποτελούσε το βαριά οπλισμένο Πεζικό, που τασσόταν συνήθως σε αρκετά βαθείς σχηματισμούς, σε δύο γραμμές. Το ελαφρύ Πεζικό τασσόταν, πριν από την εμπλοκή, στο μέτωπο ή στα πλευρά και όταν άρχιζε η μάχη επεδίωκε να επιφέρει όσο το δυνατό μεγαλύτερες απώλειες στον εχθρό και εξακολουθούσε σε όλη τη διάρκεια της μάχης να παρενοχλεί τον εχθρό, με τα μέσα του. Οι ‘Ελληνες κατά των Τρωϊκό Πόλεμο έφεραν τον οπλισμό της εποχής εκείνης που περιλάμβανε, δόρυ, τόξο, ακόντιο, σφενδόνα και για την άμυνα ασπίδα, κράνος και περικνημίδες. Οι αρχηγοί μάχονταν από χαμηλό δίτροχο άρμα που το έσυραν δύο άλογα.
Στην Σπάρτη, Οι νέοι Σπαρτιάτες λάμβαναν δημόσια αγωγή από το 7ο έτος της ηλικίας τους και υπολογίζονταν σαν στρατεύσιμοι από το 20ο έτος. Η ζωή κάθε νέου ήταν αφιερωμένη στη γυμναστική και στρατιωτική εξάσκηση με αποτέλεσμα η Σπάρτη να αποκτήσει ένα στρατό μοναδικό για τις στρατιωτικές του αρετές, τη σιδηρά πειθαρχία, την αντοχή και τη μαχητική ικανότητα.Ο οπλισμός των αρχαίων Σπαρτιατών περιλάμβανε θώρακα, κράνος και ασπίδα (αμυντικός οπλισμός) ή μακρύ δόρυ και βραχύ ξίφος (επιθετικός οπλισμός).Ο εφαρμοζόμενος σχηματισμός μάχης ήταν μία ενιαία παράταξη βάθους συνήθως οκτώ ανδρών. Το Σπαρτιατικό στρατιωτικό δόγμα στηρίζονταν στην ατομική εκπαίδευση του οπλίτη, στη χρήση των όπλων και τους ελιγμούς στην απόλυτη πειθαρχία του και στην ατομική του ανδρεία.
Στην αρχαία Αθήνα μετά το 18ο έτος ο νέος εκηρύσσετο έφηβος και έδινε τον όρκο του αστού. Στη συνέχεια έπαιρνε οπλισμό και τον έστελναν στα σύνορα της πόλεως, όπου εκπαιδευόταν στα του πολέμου. Ο στρατός των Αθηνών ήταν εξοπλισμένος με κράνος, θώρακα, ασπίδα, δόρυ με σιδερένια ή χαλύβδινη αιχμή και ξίφος. Την Αθηναϊκή παράταξη αποτελούσαν Λόχοι συμπαραταγμένοι που σχημάτιζαν μετωπική φάλαγγα αλλεπάλληλων ζυγών με διάστημα και βάθος από άνδρα σε άνδρα ενός βήματος. Ο Μιλτιάδης επινόησε το "Βήμα Εφόδου" που συνδυαζόταν με την "Πολεμική κραυγή", δηλαδή οι Αθηναίοι εκτελούσαν επίθεση κραυγάζοντας πολεμικές ιαχές, όπως αλαλά, ελελεύ κ.λ.π. Από την εποχή του Μιλτιάδη η Στρατηγική και η Τακτική έχουν και κατά γράμμα και κατ'ουσία Ελληνική καταγωγή και σημαίνουν την κυριαρχία του γρηγορούντος εφευρετικού Ελληνικού πνεύματος πάνω στην άψυχη μάζα. Οι Μακεδόνες μετά τη Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.) ανέλαβαν την ηγεμονία των Ελληνικών Πόλεων. Ο Φίλιππος ήταν ο πρώτος αναδιοργανωτής και θεμελιωτής του Μακεδονικού Στρατού. Ειδικότερα:
- Επέβαλε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία.
- Μόρφωσε τα στελέχη.
- Θέσπισε σύστημα προαγωγών, στηριζόμενο στην προσωπική αξία και στην ευδόκιμη υπηρεσία των στελεχών.
- Συγκρότησε την περίφημη Μακεδονική Φάλλαγγα.
- Οργάνωσε Υπηρεσία Επιμελητείας και Μεταφορών.
Με αυτό τον τρόπο ο Φίλιππος υπήρξε ο πρόδρομος όλων των στρατιωτικών οργανωτών και έθεσε τις βάσεις, επί των οποίων δύναται να οργανωθεί ένας Εθνικός Στρατός. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Μακεδονικής Φάλλαγγας ήταν ο ατομικός οπλισμός και η διάταξη μάχης. Οι Φαλλαγγίτες ήταν βαρύτερα οπλισμένοι. Εφεραν κράνος, θώρακα βαρύτερο και ασπίδα που κάλυπτε τον μαχητή, ως αμυντικό οπλισμό. Ο επιθετικός οπλισμός περιλάμβανε τη σάρισσα (δόρυ, μήκους 4,20-4,80 μ.) και το βραχύ Ελληνικό ξίφος. Οι Φαλλαγγίτες τάσσονταν επί 16 ζυγών, σε τρόπο, ώστε οι σάρισσες των πρώτων 5 ζυγών να υπερβαίνουν το μέτωπο της φάλλαγγος και σχημάτιζαν τείχος διαπέραστο. Εκτός από τους Φαλλαγίτες, το Μακεδονικό Πεζικό περιλάμβανε και το σώμα των "υπασπιστών", με κύριο έργο κατά τη μάχη την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων.
· Τη Γραμμή Μάχης. Αυτή την αποτελούσε αριθμός που περιλάμβανε τα 2/3 του συνολικού αριθμού των Ταγμάτων και ήταν παράταξη προς ορισμένη κατεύθυνση.
· Τη Γραμμή της Εφεδρείας. Αυτή την αποτελούσε το 1/3 του συνολικού αριθμού των Ταγμάτων. ‘Ηταν παράταξη σε απόσταση 1.000 περίπου μέτρων πίσω από τη γραμμή μάχης, με διαστήματα 250 μέτρων μεταξύ των Ταγμάτων.
· Την Οπισθοφυλακή. Αυτή την αποτελούσαν δύο Τάγματα που ήταν παραταγμένα σε απόσταση 250 μέτρων, πίσω από το δεξιό και το αριστερό της γραμμής της εφεδρείας.
Κατά τη σύγχρονη εποχή, η αυξανόμενη καταστρεπτική ισχύς των διαφόρων μηχανημάτων επέφερε, σαν φυσική συνέπεια, την αύξηση του Πυροβολικού και τη δημιουργία νέου Οπλου, της Αεροπορίας. Η αναλογικά αριθμητική μείωση του Πεζικού που επήλθε δεν έγινε σε βάρος της αξίας του, αλλά σε ενίσχυση της ικανότητάς του. Είναι αναμφισβήτητο, ότι υπάρχει η δυνατότητα να εφευρεθούν μηχανές που θα έχουν όχι μόνο αυτή την υλική καταστρεπτική ισχύ, αλλά και πολύ μεγαλύτερη από αυτή του Πεζικού, δεν μπορούν όμως αυτές να παράσχουν ούτε ελάχιστο μέρος από την ηθική ισχύ του.
Επίσης είναι γνωστό, ότι ο πόλεμος στο σύνολό του αποτελεί σύγκρουση όχι μόνο υλικών αλλά και ηθικών δυνάμεων. Κατά συνέπεια το Πεζικό θα παραμένει το μοναδικό πλήρες ‘Οπλο, του εκ του συστάδην αγώνα, το μόνο κατάλληλο να αγωνίζεται σε κάθε έδαφος, ημέρα και νύκτα, με το συνδυασμό του πυρός, της κινήσεως και της κρούσεως.